Mario Santiago Papasquiaro: Savjet Marxovog učenika fanatičnom sljedbeniku Heideggera

Uvodna riječ

Mario Santiago Papasquiaro (1953-1998) bio je legendarni meksički underground pjesnik, prijatelj i suradnik Roberta Bolaña, široj javnosti poznat kao Ulises Lima iz Bolañova kultnog i autobiografskog romana Divlji detektivi. Papasquiaro je rođen u Mexico Cityju kao José Alfredo Zendejas Pineda, ali je već u mladosti uzeo umjetnički pseudonim, nom de plume Mario Santiago Papasquiaro, ponajprije zato što mu je vlastito ime išlo na živce jer je previše sličilo imenu pop pjevača Joséa Alfreda Jiméneza. Inače, Santiago Papasquiaro je toponim, ime grada iz kojega je poticao MSP-ov omiljeni pisac José Revueltas, politički aktivist i autor romana Ljudsko žalovanje (1943). Mario Santiago Papasquiaro je već od petnaeste godine života bio tvrdokorni boem, ali i alkoholičar, tako da se ne može baš reći da je vodio računa o svojoj književnoj karijeri, već je prije sâm sebe prema svjedočenju prijatelja doživljavao kao umjetničko djelo, stvarajući tako cijeloga života književnost „u hodu“, ispisujući poeziju na svemu što bi mu se našlo pri ruci, od salveta do novinskog papira ili čak golih zidova. Njegova ciljano razbarušena poetika duguje puno nadrealistima i koncepciji automatskog pisanja, ali i beatnicima i općenito globalnom revolucionarnom kontrakulturnom duhu poznih 60-ih. Papasquiaro i Bolaño su 70-ih u Meksiku postali pripadnicima poetičkog pokreta poznatog kao infrarealizam (također i utrobni ili visceralni realizam) koji se nalazio u žestokoj opoziciji spram meksičke srednjestrujaške književnosti mahom inkarnirane u poklonicima nobelovca Octavija Paza, kojeg su infrarealisti smatrali svojim „najvećim neprijateljem“. Njihova estetička gerila svodila se na izgredničko „miniranje“ književnih okupljanja pazitasa, Pazovih obožavatelja. U njihovim očima Octavio Paz, dobitnik Nobelove i mnogih drugih uglednih svjetskih nagrada, bukvalno je bio sklopio pakt s đavlom postavši omiljena figura javnog intelektualca (intelectual público) jednog krajnje represivnog režima otjelovljenog u vladi PRI-ja (Partido Revolucionario Institucional)[1] koji u zaštitu vlastitih interesa nije prezao ni od otvaranja vatre na vlastitu mladost, a koji je Mario Vargas Llosa svojedobno okrstio „savršenom diktaturom“, tako da se sa sigurnošću može reći da su se infrarealisti i tadašnji meksički književni i kulturni establišment nalazili na sasvim oprečnim e(ste)tičkim stajalištima. Za razliku od Roberta Bolaña koji se u jednom trenutku preselio u Španjolsku i ozbiljno se posvetio prozi, postavši jedna od najvećih figura hispanoameričke literature s kraja 20. stoljeća, Papasquiaro je izuzev dviju godina provedenih u Europi i Izraelu, cijeloga života živio u Mexico Cityju, gdje je objavio samo dvije knjige, Beso eterno (Vječni poljubac, 1995) i Aulido de Cisne (Urlik labuda, 1996). Zahvaljujući naporima prijatelja, bivših infrarealista poput Maria Raúla Guzmána i Santiagove udovice Rebece López objavljena su mu posthumno još dva sveska, Jeta de santo, Antología poética, 1974-1997 (Lice sveca, 2009) i Arte & Basura (Umjetnost i smeće, 2013). Ovako mala zastupljenost Papasquiara u književnosti koja nipošto ne oskudijeva pjesnicima ima se prije svega pripisati pjesnikovom stavu prema književnoj nomenklaturi ali i možda još više i samonametnutoj ulozi „ukletog pjesnika“, jednog od mnogih desconocidos-a, „nepoznatih“ latinoameričkih velikana pisane riječi, ili kako je sam sebe jednom opisao, Papasquiaro je bio „antipjesnik... koji piše kao što i hoda / u ritmu pleh glazbe barria“. Najpoznatije i najupečatljivije Papasquiarovo djelo nesumnjivo je poema Savjet Marxovog učenika fanatičnom sljedbeniku Heideggera, koja predstavlja spontani egzistencijalistički tour de force „filtriran“, kako veli meksičko-američki pisac i esejist Illan Stavans, „kroz prizmu meksičke pop-kulture, tripova na peyoteu i urbane alijenacije, pjesmu koja se razvija kroz dijalog s latinoameričkim istraživanjima sebstva, kao što je slučaj u djelima Ernesta Sábata, Julia Cortázara i drugih“. Riječ je, dakle, o gotovo magijskom vjerovanju u moć riječi i naracije, u njihovu inherentnu sposobnost da nas otiskuju daleko, u svjetove drugačije od ovog u kojem obitavamo, tek da bismo u radikalnom sravnjivanju izmaštanog i realnog iznjedrili neku novu spoznajnu vrijednost. Umjetnost je u tom slučaju ništa drugo doli ciljana katarzična operacija koja u konačnici nudi dubinski uvid u čovjekovu egzistenciju, koji nam poradi prevelike uronjenosti u banalnost pojavnog tako često i tako ustrajno izmiče. Papasquiaro je sudeći po „divljini“ svoga poetskog rukopisa u poeziji iznad svega cijenio spontanitet i nadahnuće, izbjegavajući pod svaku cijenu akademske ograde i prefabriciranost strukture, uvijek pronalazeći ljepotu u slobodi, amorfnosti i divljini, baš kao Kerouac, Ginsberg i ostali bitnici na koje se tako često poziva. Ali i bez obzira na sav avanturizam i neogrančenu slobodu duha, Papasquiaro je cijeloga života bio i ostao sudbinski vezan za svoj rodni Meksiko kojemu se na jednom mjestu u svom djelu obraća krajnje dramatičnim riječima: „moja domovina je sočni kaktus što sam ga iščupao iz samih ustiju pustinje...“!

Napomene:

[1] Vlada PRI-ja odgovorna je za takozvani „Olimpijski masakr“ koji je počinjen prilikom antirežimskih demonstracija koje su prethodile Olimpijskim igrama u Mexico Cityju na ljeto 1968., kada je na trgu Plaza de las Tres Culturas u četvrti Tlatelolco pobijeno više stotina nenaoružanih civila. Zloglasni Luis Echeverría (1922), tadašnji ministar unutarnjih poslova koji je poslije postao predsjednik Meksika i dandanas je živ.

Savjet Marxovog učenika fanatičnom sljedbeniku Heideggera 

                                             Robertu Bolañu i Kyri Galvan, kamaradima & pjesnicima
                                             Claudiji Kerik & sreći zahvaljujući kojoj sam je upoznao

                                              ... it's as well at times
                                              To be reminded that nothing is lovely,
                                              Not even in poetry, which is not the case.

                                                                                         W.H. Auden

Svijet ti se nudi u fragmentima / krhotinama:
1 melankolično lice na kojem jedva razabireš 1 potez Dürerova kista
na nekome sretnom grimasu klauna amatera
1 stablo: treperenje ptica što mu sišu šiju
1 ljeto zatočenih plamenova univerzuma što mu plaze uz obraz
trenutak u kojem 1 djevojka
                      navlači svoju potkošulju iz Oaxace
točno preko znojna polumjeseca svojih pazuha
& ispod kore je pulpa / & kao 1 čudan dar oka
                                                           trepavica
Možda ni Carbon 14 neće moći rekonstruirati stvarne činjenice
Ovo više nisu vremena u kojima 1 slikar naturalista
žvače & promišlja ostatke ručka
između švedskih gimnastičkih kretnji
& bez da izgubi pogled na plavoroze nijanse cvijeća čije obogotvorenje
mu nije uspjelo ni u najslađim morama

Mi smo igrači u beskonačnim točkama
            & ne baš pod plavim jezikom
                         kinematografskih svjetala reflektora
danas naprimjer / pogledaj samo Antonionija kako nehajno šeće
                                    sa svojom malom rutinerskom kamerom
izložen pogledima onih što radije zabijaju glave u travu
pijani od smoga ili biločega / samo da ne pridonose
                                                            skandalima
što sad zakrčuju javni promet
onima što su rođeni da budu polako i dugo suncem ljubljeni
& njegovim dnevnim ambasadorima
onima koji pričaju o nevjerojatnim snošajima / o ženkama za koje ne možeš
                       povjerovati da postoje u ovoj geološkoj eri
o vibracijama kadrim da te pretvore u tvrdoglavog propagandista Zen budizma
onima što su se jednom izbavili
od nesreća što krivična ih prijava kvalificira znatnim
& premda se to - barem zasad - ne ubraja među cvjetove Apsurda

Zato na trapezu na užetu za hod
                                                              ovog cirkusa sa 1.000 obruča
jedan djed čavrlja o tome što je osjećao kad je vidio Gagarina
                                                kako poput muhe kruži svemirom
& šteta što se taj svemirski brod nije zvao Ikar 1
da bi Rusija mogla ostati tako zadrto antitrockistička
            & glas mu se tada lomi / on se kotrlja
                                                među klicajima odobravanja & poruge

Stvarnost & Žudnja zbačeni su s trona / isječeni u dronjke
jedno nabacano na drugo
što se nikad ne bi desilo u Cernudinoj [1] pjesmi  
pjena suklja na usta onoga koji izgovara čudesa
& kao da živi u crijevima oblaka
            a ne na pustopoljinama ovog kvarta

Vlažni zrak Travnja / lascivni vjetar Jeseni /
           kamena tuča Srpnja & Kolovoza
sve to je ovdje ima svoje digitalne otiske

Alkohol
pišalina / neće nikakva dobra donijeti ovoj travi
koliko bi baštovana bez minimalne nadnice u ovoj zamci ostavilo
            svoje rijetke proteine 

Zasad ležiš licem u sjenci
                                  dugih nogu & dlakavih od parkova
                       gdje se okupljaju
on koji sanja o revolucijama predugo zaglavaljenim u Karibima
on koji bi rado kopao oči heroja na plakatima
tek da golom čovjeku ukaže na šupljinu farse
na djevojku s mačkastim očima filmskog platna
premda iz blizine izgledaju plave ili bog-zna-kakve
na studenta svekolikog adrenalina & urnebesnih pora
njega koji ne vjeruje ni u koga / čak ni u Kantov ideal ljepote
            neke obožavateljice Marcusea
& on eksplodira uz poklič da trulimo od bijesa /
dehidrirani od tolikih tomova teorije
kurvica na sniženju što dijeli mlaz svoje samoće
sa potpunim strancima

prepuštajući milosti da pretegne jezičac na vagi ponude & potražnje
                        iznenadnim vibracijama suosjećanja
Slučaj: onaj drugi antipjesnik & nepotkupljivi ljenjivac
oni koji ovamo dolaze da bi plakali / dok klešu - kao da u drvu djelju -
                                               1 lice paranoičnog martira
nakon što su razderali - ne baš u napadu entuzijazma -
                                    sjedala kino sala
on koji piše svoju oporuku ili svoj epitaf na zgužvanoj papirnatoj maramici
& onda šalje poljupce niz vjetar /  ̶  & cijeli svijet pretpostavlja
da slavi svoj rođendan ili božanski epitel prethodne noći  ̶   
& sve su hipoteze u konačnici preslabe da objasne
zašto se služio pištoljem & ne limenkom boje
ako je bio u stanju da zavede najgrozničaviju žudnju / puls
                                                 & zjenicu oka Giotta
on koji te uvijek pozdravlja riječima Očajan sam
                                                                                   & ti?
oni koji se vole neobuzdano kao zalutali psi
                                                - u sladostrasti & u gorčini -
& zovu ih zaljubljenicima na cvjetiće
& oni su afrodizijak ne samo senzibilnosti Maxa Chagalla
oni koji su smrt upoznali osobno
u satu u kojemu samoubojstvo postaje opsesija
kad odrješuje se žudnja da se grize & bude grizen
da se bude zasićen do guše jednim takvim pješčanim zamkom
                                                                        što neuništivim se čini
u sekundi dosanjati Moć
tako da bi te obične miješalice za beton mogle samljeti
            kao da si komad mesarskog papira

& onda shvaćaš onoga što završit će u grobnici
                         pod tonama biljki
                                     zgrada / crne zemlje
na najmanji udar / trahikardija njegove intimne povijesti
inficiran si nervozom i nespokojem onih koji čine
                      sve onako kako i dišu
onako kako posjeduju izvjesni zaostali ukus biljki mesožderki u ustima
& sati prolaze čekajući na družicu Nježnost
                         tu kolgerlu što se rijetko javlja
bjeguncima iz oblaka suzavca
& pendreka velikih avenija
velikih & malih mrlji što se sad ne daju izažeti
mirisom borovine niti nježnim brisanjem Kleenexom
onih koji nisu svjesni tko su / & ne žele to znati
kad je klima iz dana u dan na sve lošijem glasu
neprestano bolesni od amnezije onih što sretno sišu prst
jer ovdje & ne u Miamiju je Raj Zemaljski
onih što zaklinju se da će ovaj teritorij proglasiti nezavisnim otokom
da se nikad ne degenerira u otpadnu ruinu od supermarketa

U trenutku kada se hit pjesma
            stane uvijati u ritmu
uz  svojstvenu batucadu kiše
& 1 nalog se izda osuđen na instantno izvršenje
sve kako bi oni i dalje dominirali scenom
            nepočešljane kose/
                          & te enormne vodene oči
što kao da izranjaju iz samog chiaroscura noći
skupa s 1 malom djevojčicom s blatnjavim šakama na bedrima
što ponavlja 1, 2, 3 puta:
Ja nisam seksualni objekt, nisam, vi roboti,
            ja sam živa / kao šuma eukaliptusa
tu gdje je norma svima da budu neumoljivo prijateljski
            jedno s drugim
            & ovo je manje zlo

Park drhti / moji koraci me iz vlastite nutrine vode
lučkim ulicama uz zeleno more
                       koje domoroci zovu Mezcalina [2]
         i javlja se dosad nepoznat osjećaj
kao kad s naučnom sigurnošću možeš kazati kakvog je DNK okusa
         nakon vođenja ljubavi

Ako ovo nije Umjetnost prerezat ću glasne žice
i svoj najnježniji testis / prestat ću govoriti gluposti
                       ako ovo nije Umjetnost

Grana stabla povit će se pod težinom vrapca
ili bolje rečeno vrabac će strgnuti i raščepušati ionako strgnutu granu

                        Još uvijek imamo život
potrebno je stoga nekako prizvati otoke kristala
što uz luksuz nasilja šutaju najmekše zone tvojih očiju
stvarnost sliči na liskuna minijaturne građe
ali i tvoji kapci tvoja percepcija & tvoja luđačka košulja su takvi
                                                         Materija & Energija /
& bodra volja da s njegovim isprepleteš svoj jezik

Ovo je dan bez presedana
vibrantan odrinaran anoniman
zemaljski ekstreman kako u slavljeničke dane običavamo reći
                        ili za još učestalijih kućnih pretresa
strah ti osvjetljava utrobu & peče

                                                NE POSTOJI AHISTORIJSKA TJESKOBA
                                                            ŽIVJETI OVDJE  ZNAČI ZADRŽATI DAH   
                                                                                  & SVUĆI SE GOL 

                         - Savjet Marxovog učenika fanatičnom sljedbeniku Heideggera -

Poezija: još uvijek imamo život
            & svojom mi žigicom pališ jeftinu cigaru
                      & gledaš me kao što bi gledala prostu nepočešljanu kosu
što drhti na studeni pod češljem noći

                                              Još uvijek imamo život

i zelenooki & žutokrili leptir
             žari se na reveru moje jakne 
 ̶  moje tijelo od teksas platna
            osjeća se kao radar zavodnik ljudski magnet za pelud
povremeno stječe i uvjerenje 1 galaksije u minijaturi
                       pjevajući čisto molsko ludilo imeđu svih tih Oh oh oh zapanjenosti  ̶
Jebemti kakva li mjeseca!
izvikuje milijunaš u svojoj samoći
                                  & jadni trudbenik
kojemu su još jučer nabili otkaz jer ostade ravnodušan
spram kratkoga spoja birokratske mašine za kavu

Kakva li mjeseca!

           poput odrezanog nokta
                     poput slavoluka spermatozoida
                                 lebdi tamo
                     nad uvelim crnilom noći

kad slušaš
pucanje mljevena oraha  ̶  krc  ̶
kolutanje i zavijanje ambulantnih kola
                       koja opet ne stižu na vrijeme
hruskanje gušterica s leopardovim točkama
što smjelo nagrizaju niti puzavca u potrazi za hranom
te posljednje bučne zvuke piknika
                        gdje Pustoš ostaje na razini svoje opsjene
& prestaje pjevati uslijed blizine vjetra
                        što sve nagriza & prlja

Svejedno neki još hodaju ovuda poput sretna vrapca
kao Chaplin onog dana kad po prvi put je poljubio Mary Pickford
netko upravo nehajno prolazi s tranzistorom na nečemu
                                                                       što izgleda poput drugog uha
Galileo otkriva zakon njihala promatrajući
                                   tako slatko ljuljanje tih ljubavnika
nasilno sjedinjenih & napola nestalih u magli
taj tvrdoglavi par što vjeruje da će Ljubav gric po gric
                                                          završiti u sjajnom Technicoloru

& sve to na istom metru četvornom / u isti sat
u kojem se Sjeverni pol & Južni
i Teza & Antiteza svijeta
            poznaju
kao usijani aerolit & NLO u nevolji
& neobjašnjivo se međusobno pozdravljaju:
ja sam onaj što je otisnuo na ramenu plave jakne od teksasa
rečenicu: Nukleus sunčevog sistema je Avantura
To mi je ime, ali volim kad me zovu Protoplazma Kid
Ti si onaj što mu grize nokte dok lista crnu kroniku
prstima smetenim od krutih listova novina
             ali
je li riječ o novostima /
                       za one koji izvještavaju /
                                   one koji ih čitaju poput neophodne droge?
I tko su Sherlocke Holmesu ubojice?
S obzirom na okolnosti reklo bi se da sumnjaš i u vlastite oči
trvenje potjere prepirke takvih dimenzija
                        skrivaju se pod najgrubljim ruhom
bojažljivi se pentraju po drveću
oni agilniji radije upiru prstom
točno u onaj trenutak kad atmosfera se tanji sve dok ne kažu dosta
& avioni se počinju obrušavati & razbijati o zemlju kao u nekom prizoru iz nijemog filma
gdje se ruke umirućeg okreću poput vjetrenjače
ne kazujući zašto li se taj horizont tako zaslinio vatrom

Premda nebo  ̶  čini se  ̶  djeluje trijezno & bezoblačno
poput nepomirljivog neprijatelja Plastične Umjetnosti
& skoro nitko ne primjećuje tu ludu što ljubi liže i grize svoj sat bez kazaljki
dok zapitkuje              Dal se to zemlja hladi
                                   zar nećemo ispasti iz orbite???
sigurni da bi u tom slučaju čak i Jerry Lewis iskreno zaplakao 

U svakom datom trenutku pojavit će se pjesma
           na primjer
to krilo što mlatara puno bezvučnih muha
            nad plastičnim vrećama za koje nitko ne zna
koliko samo smeća & čudesa sadrže
          na primjer te školarice s knjigama pritisnutim o grudi
što tjeraju čovjeka sijedih vlasi & klimavih naočala da se okreće za njima
dok se vjetar - lascivno - igra pod njihovim suknjicama
                                   Na primjer
kao Stanlio & Olio kad zadrijemaju
          pa sanjaju iste gegove
gdje torte služe poput šminke
& 2 stopala se tvrdoglavo trude da dospiju tamo gdje je mjesta samo za 1
                                  na primjer
on koji je tek jučer - prerušen u ženu - pobjegao s psihijatrijske klinike
& koji se nikad dovoljno ne umori od stajanja na rukama & trči kao sluđeni klokan
                                                 pitajući se o smislu života
o nekom mertiolatu što uklanja unutarnje modrice
                                    izgrebane tragove inzulina & elektrošokova
dok pjeva u baladnom stilu na riječi Guida Cavalcantija
                                     Sad kad više nemam nikakve nade u povratak 
                        na primjer
taj crvenokosi dječak što umače stopala u vodu fontane
& osjeća se kao Huckleberry Finn na splavu od balvana
                                               / nasred Mississippija /
ili bradati klošar što puni pluća turskim duhanom
                                                         na obali Seine
gledajući svoje ime kako se ispisuje na vodi: Gospodin xzy
dok stvarnost jedri dalje poput bučnog i nervoznog parobroda
jer zna da ga život može natjerati u svakom trenu da umre
                                              & ponovno se rodi
̶  u vremenu & prostoru
           u kojem ne važi Euklid niti njegova mucava geometrija  ̶ 
& neposrednost jalovost dana što pokraj nas prolijeću
          se očituje svaki put kad neko zavapi: „Upomoć!“
                                   & okrene 911 svoje svijesti
kako bi saznao kakav tip života ili otpada mu je ljubiti
                                    pljuvati ili užasnut gledati
taj neko što urla ili pokušava & ne može
                        dok mu zadivljenost oslikava (poput istopljena voska)
kruto lice umirovljenog udarnika
                                što izgleda   ̶ & još kako   ̶ poput
                                                       tempirane bombe

I začas / u mlazu u kojem 1 sekunda bljuje & blijedi
sve je tragično / čak i sreća / koju želiš /
Eshil & Harold Lloyd [3] igraju šah čepovima pivskih boca
ali ne znajući kako uvećati svoje jebeno kreativno slobodno vrijeme
              podići ga na razinu zemljotresa koji bi doista počistio tablu &
          osigurao novi početak
kad se Kaos javlja u robustnom čak životinjskom izdanju
                                  (s licem bika & pičkastim glasom)
kad suvišno je reći da smo ekonomski u debelom sranju
                                               (Ti / Ja / Mi)
da ne spominjemo neurozu & home made anemiju

& od kakve li je onda koristi od kakve koristi
             je uragan taj lutrijski bubanj stvari
                          što te svlači do gola & penetrira poput ameba
kakve koristi ako ne shvaćaš prenaseljenost
                                     abortuse
                         Trudna ti se žena smješka /
ako ne kužiš da li zbog očajanja ili zadovoljstva
dlanom gladi trbuh poput Trudne Madone Piera della Francesce
kad bi samo mogao nastaviti sa štucanjem istopljenih očiju
kad spretna ruka džepara krene u akciju
             / taj Šivin učenik sa 7 ruku: Bog masturbacije
& fino osmišljenih nasrtaja /
kad bi samo uspio gutati slinu & praviti face
kad te taj Ionescov lik  ̶  možda traumatiziran ćelavom sopranisticom  ̶   
prvom prilikom priupita: jesi li seksualno politički
                                                         vitalno zadovoljan?

& koja je svrha rose što je u maglenu zoru
           istiskuje gardenija
znao bi je kao vlastiti džep
kao i pubično brdašce  ̶  delicija  ̶  djevojke
koja je zemljopisna karta tvog izbavljenja
                        & kompas što ti prati teritorij

čemu služi kad već postoje životi poput bezmotornih automobila
                      što očajnički trube svojim sirenama
nemoćni da se pokrenu

zbog čega liječiti subotnji mamurluk vlaženjem očiju
                      uz fontanu
čemu život dame iz visokog društva s njezinom Chantilly kremom & ušećerenom frizurom
& njezin nepodnošljivi mali glas kada kaže Pušim svoje
          taj cijeli okot desničara sa svetim grimasama
                                   koje vrijeđa
sve češće & češće miješanje s ruljom
              među čađom & zlovoljnim suncem gradova
& život toga vagabunda (ne fali ga prema popularnom mnijenju)
njega razbijene lucidnosti / bez svoga bicikla
            što ganjao je svako svjetlo Sierra Tarahumare
baš kao i njegov imenjak Antonin Artaud

život njega koji toliko kruži prije negoli poljubi cvijet
                                                         zapali cigaretu
da bi svojoj ljubavi kazao: ajmo u hotel / probušimo taj balon od mjeseca
                                                krumpir-bijelog lica
tog rasijanog birokrate / što je & više no dvaput bio u krivu
njega koji će nabaciti istu facu iz telenovela
                        ̶ taj izraz samosažaljenja  ̶   
idući put kad prođe kraj nas
život bivše kraljice proljeća u vremenu Hirošime
             & sad neurotične babe mongoloidnih trojki
život tinejdžera dekintiranog & spremnog na sve
             & bokovima koji su davili puls Oscara Wildea

život  snoba što tvrdi da je park
           poput cvjetne jetre grada
gdje on pocupkuje na vršcima prstiju
                      oko neke žene koja mu se čak ni predstavila nije
život tolikih drugih što okupaše se 5/6 puta
                      u crnim vodama promašaja 
& ne zato jer im se to sviđa (kako kažu)
ne kao netko tko se  ̶  uz cerek  ̶  sladi torticom meringue
             ne nikako ne dolazi u obzir 
& ta stvar što neprestano ponavlja (Ti / Ja / Mi)
dok polako zakopčavaš kabanicu
              ̶ tijelo & tvoji sociološki mehanizmi obrane  ̶ 
& izlaziš vani u šetnju  ̶  koja će se pretvoriti u nešto više od šetnje  ̶ 
                      na kiši
                                 unutra & van
                      na kiši
& sve zato što moraš jer si primoran da bez prikrivanja plačeš
bez da te itko ili išta prekine
čak ni te zgodnice u vrućim hlačicama
           dok otkrivaju brončana bedra
& svijaju ruke oko žutih uličnih svjetiljki

& nisi jedini koji tvrdi da je jedini putnik
          ove šizofrenične podmornice
dok hodaš (kao izbezumljen) s popušenom cigaretom u ustima
& kiša groteskno kaplje
            i curi ti iz oka preko ruba brade

Naravno da nisi jedini
kome hrđavi kišobran života
            odbija raširiti svoja krila
nisi jedini kojemu se čini da je svijet
 ̶ u trenutku pesimizma   ̶ 
1 geto bez mostova il' cestâ

& ponekad & ti hramlješ smrknut
pa češeš nos & krastu sjećanja
              Egzistencija uzima tijelo policajca
što izlaže svoj najnoviji model pendreka cijelom dužinom ispred tvoga lica
& ti svejedno pitaš: Šta ima opaki moj vuče?
            Kako ide represija?
dok grmovi marihuane trepere
zasađeni poput mrkvi u donjim slojevima tvoga uma
& tvoje srce je napučeni komšiluk
            s kanalima punim kiše & krovovima što se ruše
            od čiste jeze
            od čiste jeze

Pa ipak kisik & redovna vrtnja nebeskih tijela preživljavaju sve
Septembar nam namiguje
& bolje je da svatko grli struk onog koga najviše voli
dok koker španijel medne boje sedmim snom i dalje izgubljeno tumara
a odvratna mu neka muha nos koristi kao sofu
smeće ljuske novine
lete uokolo umotani u obrub vjetra
što danas može rasturiti cvijet
                        pa ga baciti na zemlju
no sutra /
                        zbogom ugljični diokside /   
apopleksijo pseća srećo Zbogom
Objasni svom nekadašnjem prijatelju
             da čak i propala erekcija
predstavlja dio procesa

ovo / & jebeni vermilion sumrakâ
& let drozdova što u sekundi zacrne zrak
& plamen života što ti se nabire niz grudi
u presudnim epohama
& u raznobojnim nijansama postaje Epohalna Povijest

Objasni to svom nekadašnjem prijatelju
            i samom sebi dobro razjasni

da život je još uvijek tvoja pjesnička radionica
& postoji nada da ćeš elektrificirati energiju svoje unutarnje oluje
skupa s djevojkom agilnom poput jedrilice
koju si odabrao za kompanjona u svojim budućim hirovima
            neka ljubav ili demencija što joj je bliska
                        žive u tebi / olakšaj teret petama
zablistaj sjajem iz očiju
                        Daj da se nadamo / nadajmo se

Krhotine iverja od prije nekog vremena
            u rukama poput Houdinijevih
postaju 1 krik tako čvrst & stvaran
poput jabuke il' sise
ili žudnje što sva tijela pretvara u transparentnu prizmu

To očigledno ekstatično & časovito pokazuje se
kao vrijedna stavka na tabli:
za prostim fotografom vagabundom
                        jednom je živio izvjesni Ernesto Che Guevara
& činilo se da nije u stanju uložiti ni najmanji napor
da i ne spominjemo etična djela

To očigledno ekstatično & časovito pokazuje se
kao vrijedna stavka na tabli:
dah & žestinu što te prate
            dok putuješ miljama avenija
prisjećajući se stihova Sapfe i njene kože
mjesečinom oprane
kad prijeđeš rukom preko svoga lica
i učas se već pretvaraš u dugu
izgreban suncem i turobnom kišom u 4 popodne
dok po golim torzima drveća ispisuješ
poetičke artefakte s kraja ovog vijeka

                      Volim svaki dio tebe
                                Uzbuđuješ me
                      Pališ moju vatru
                      Kako nešto može biti do te mjere
                                 lijepo?

̶  goreći od vjere
                        & među uzdišućim valovima zadovoljstva  ̶ 

Kad u ovome vidiš instinkt borbe za nečiji život
           od kojeg je Rosa Luxemburg padala u euforiju
kao živa primjena omijenog teorema heretičnog Wilhelma Reicha:
tijelo se opismenjuje tek uz neko drugo tijelo
             & tako je utemeljen Univerzitet Nježnosti 

kad naučiš reći Ne
             energično poput crnog pojasa u karateu
ili reći Da / siguran da
             će zvijezde uskoro imati 1 boju
koju ćemo razumjeti tek nakon nekog vremena

To očigledno ekstatično & časovito
prijeti paljevinom & poljupcima
časom u kojem je čini se zakopana velika politička pobuna
(tako to vide buržujski ekonomisti na osnovu svojih protuavionskih introspekcija)

Ali 1 još uvijek vidi život
           vrijednim rukom iscrtane tetovaže
premda još pozira za nevidljivog fotografa
            koji bi mogao biti ta ista klima što prži

Premda se zasad samo čini
              da je Ljepota dirljivo radikalizirana
poput raznobojnih majica gdje piše: Poljubi me
              na najerogenijim zonama njihovih torza
poput 2 šmrkljava djeteta (priča se da su hipiji ili anarhisti)
           što obećavaju da će se sastati
            u taj & taj sat / za tog & tog sunčevog zalaska
u Port Ray Bradburyju [4] na kanalima Marsa
/ Pod svaku cijenu
                                   baš ovdje /
Pod nebom na kojem bi se Van Gogh zahvalio na 6 jezika /

& kakvu biste svi vi bjelinu sad dodali ovoj bjelini
             kakav dah / kakvu žestinu?   

[1] Luis Cernuda Bidón (1902-1963) bio je španjolski modernistički pjesnik, jedan od pripadnika takozvane Generacije '27. Početkom 1938., u jeku španjolskog građanskog rata, otišao je u Englesku da održi predavanje i više se nikad nije vratio, ostavši cijelog života u egzilu. Početkom 50-ih preselio se iz Velike Britanije u Meksiko.

[2] Meskalin.  

[3] Harold Lloyd (1893-1971), američki glumac, komičar i kaskader iz ere nijemog filma.

[4] Ray Bradbury (1920-2012), američki scenarist i pisac koji se okušao u brojnim žanrovima, od horora do znanstvene fantastike.

Prevodioci:

Damir Šodan (Split, 1964), pjesnik, prevoditelj, dramski pisac, urednik, diplomirao je engleski jezik i opću povijest na Filozofskom fakultetu u Zagrebu. Objavio je pjesničke zbirke Glasovne promjene (1996), Srednji svijet (2001), Pisma divljem Skitu (2009), Café Apollinaire (2013) i Unutarnji neprijatelj (2018), knjige dramskih tekstova Zaštićena zona (2002) i Noć dugih svjetala (2009), te Drugom stranom, antologiju suvremene hrvatske "stvarnosne" poezije (2010). Za dramu Zaštićena zona nagrađen je prvom nagradom na konkursu za ex-Yu dramatičare u Beču (2000), a za burlesku Chic lit Držićevom nagradom (2012). U prijevodu je predstavio mnoge sjevernoameričke pjesnike (Charles Simic, Raymond Carver, Charles Bukowski, Richard Brautigan, Leonard Cohen, Frank O'Hara i dr). Član je uredništava časopisa Poezija i Quorum u Zagrebu, a poezija mu je prevedena na dvadesetak jezika. Među ostalima uvršten je u američku antologiju New European Poets (Graywolf Press), francusku Les Poètes de la Méditerranée (Gallimard) i britanske World Record i A Hundred Years' War (Bloodaxe). Član je HDP-a i Hrvatskog centra PEN-a, a sudjelovao je na mnogim međunarodnim književnim skupovima i festivalima, te kao predavač gostovao na Sveučilištu Columbija u New Yorku, i na Koledžu Sierra Nevada, SAD. Dvadesetak godina radio je kao prevoditelj za Ujedinjene narode u Nizozemskoj, a sad je slobodni književnik i književni prevoditelj. Živi u Den Haagu, i u Splitu. 

Mehmed Begić (Čapljina, 1977), pjesnik, prevoditelj i prozni pisac, osim u rodnom mjestu živio je i školovao se u Mostaru, Sarajevu, Barceloni i Managvi. Jedan je od osnivača i urednika časopisa Kolaps. Njegovi prijevodi pjesama Leonarda Cohena objavljeni su u knjizi Moj život u umjetnosti, izabrana poezija i pjesme (Alternativni Institut, Mostar, 2003.). Uvršten je i u knjigu razgovora i odabrane poezije Jer mi smo mnogi, pjesnika Marka Pogačara. Dosada je objavio desetak knjiga, među kojima se ističu pjesničke zbirke Savršen metak u stomak, Sitni sati u Managvi, Opasan čovjek i Vrijeme morfina. Sarađivao je sa bendom Vuneny, kao i sa mostarskim kantautorom Sanelom Marićem Marom. Piše za Žurnal (Sarajevo), portal Abrašmedia (Mostar) i Blesok (Skopje). Sa Damirom Šodanom prevodi hispanoameričku poeziju (Raúl Zurita, Leopoldo Maria Panero, Roque Dalton, Mario Benedetti i Ernesto Cardenal), a kontinuirano sarađuje i sa multi-instrumentalistom i producentom Nedimom Zlatarom. Njihovi dodadašnji radovi objedinjeni su na dva albuma na kojima se uglavnom žanrovski neodredivo isprepliću muzika i poezija. Mehmed Begić trenutnačno živi u Santo Domingou, na karipskom ostrvu La Española, Dominikanska republika. Upravo je objavio knjigu eseja o jazz i rock muzici Pisma iz Paname (detektivski jazz).